ความทุกข์ ๑๐ ประเภท
๑. สภาวทุกข์
ทุกข์ประจำสังขาร คือ เกิด แก่ เจ็บ ตาย
๒. ปกิณณกทุกข์
ทุกขจร คือ โสกะ ปริเทวะ ทุกขะ โทมนัส อุปายส
๓. นิพัทธทุกข์
ทุกข์เนืองนิจ คือ หนาว ร้อน หิว กระหาย ปวดอุจจาระ-ปัสสาวะ
๔. พยาธิทุกข์
ทุกข์เพราะโรคต่างๆ
๕. สันตาปทุกข์
ทุกข์เกิดจากกิเลส คือ โลภ โกรธ และ หลง
๖. วิปากทุกข์
ทุกข์เกิดจากกรรมเก่าตามมาให้ผล
๗. สหคตทุกข์ (วิปริณามทุกข์)
ทุกข์เกิดจากโลกธรรม ๘
๘. อาหารปริเยฏฐทุกข์
ทุกข์เกิดจากการหาอาหาร
๙. วิวาทมูลกทุกข์
ทุกข์เกิดจากการทะเลาะวิวาท
๑๐. ทุกขขันธ์
ทุกข์รวบยอด คือ ความยึดมั่นในขันธ์ ๕ |