อ.ทพ.กิตติพงศ์ เหมวิมลอาจารย์ประจำภาควิชาเภสัชวิทยาคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
          ปัญหาฟันผุเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นและหลายคนก็ไม่รู้ตัว แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าตัวเองมีฟันผุหรือไม่ วิธีการตรวจฟันผุทำได้อยู่ 2 วิธีคือการตรวจด้วยตนเองและการตรวจโดยทันตแพทย์ ลักษณะฟันที่แสดงว่าเกิดฟันผุนั้น ถ้าตรวจเองที่บ้านให้อ้าปากและส่องดูในกระจก ลักษณะที่น่าสงสัยว่าจะเป็นฟันผุ คือ เห็นรอยผุหรือคราบสีดำที่แปรงไม่ออกบนตัวฟัน แต่รอยสีดำนี้อาจจะไม่ใช่รอยผุก็ได้ อาจเป็นเพียงคราบสีที่ฝังแน่นตามร่องฟันหรือเป็นรอยผุที่หยุดผุแล้ว
          พื้นผิวรอยผุมีลักษณะเปื่อยยุ่ยและมีกลิ่นไม่พึงประสงค์ เห็นรอยผุสีดำเป็นรูลงไปบนตัวฟัน หากท่านตรวจเบื้องต้นด้วยตนเองแล้วพบลักษณะที่น่าสงสัยว่าจะเป็นฟันผุ ควรรีบไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยยืนยันว่าเป็นรอยผุจริงหรือไม่จะได้แก้ไขได้ทันท่วงที
          สำหรับวิธีการจัดการกับรอยผุนั้นเมื่อได้รับการวินิจฉัยจากทันตแพทย์แล้วว่ามีฟันผุ ฟันซี่นั้นต้องได้รับการบูรณะด้วยการกำจัดรอยผุออกไปและทดแทนส่วนโครงสร้างฟันที่เสียหายด้วยวัสดุอุดฟันเพื่อทำให้ฟันซี่นั้นมีความแข็งแรงเพียงพอสำหรับใช้บดเคี้ยวอาหารได้
          แต่การป้องกันไม่ให้เกิดฟันผุย่อมดีกว่าการบูรณะฟันหลังจากเกิดฟันผุแล้ว วิธีการป้องกันไม่ให้เกิดฟันผุคือการรักษาสุขภาพช่องปากให้สะอาดโดยการแปรงฟันและการใช้ไหมขัดฟัน รวมถึงการใช้น้ำยาบ้วนปากฟลูออไรด์ด้วยการแปรงฟันอย่างถูกวิธีร่วมกับการใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์นั้นเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพเพียงพอในการป้องกันฟันผุสำหรับบุคคลทั่วไป
          สำหรับการเลือกใช้ยาสีฟันเพื่อป้องกันฟันผุนั้น ควรเลือกยาสีฟันที่มีส่วนผสมของสารฟลูออไรด์ซึ่งสังเกตได้จากฉลากข้างกล่องยาสีฟันจะระบุว่ามีสารฟลูออไรด์เป็นส่วนประกอบอยู่ด้วย ซึ่งสารฟลูออไรด์ในยาสีฟันเป็นฟลูออไรด์ชนิดที่สามารถออกฤทธิ์เฉพาะที่ในช่องปาก โดยสารฟลูออไรด์ในยาสีฟันจะส่งเสริมให้โครงสร้างของฟันแข็งแรงขึ้น สามารถต้านทานการเกิดฟันผุได้มากขึ้น ปริมาณความเข้มข้นที่แนะนำสำหรับบุคคลทั่วไปคือต้องมีปริมาณแอคทีฟฟลูออไรด์อิออนหรือเป็นปริมาณฟลูออไรด์ที่ออกฤทธิ์ได้คือ 1,000 พีพีเอ็ม ซึ่งเป็นปริมาณที่รับรองจากหน่วยงานของรัฐ ยึดหลักการว่าสามารถต่อต้านฟันผุได้และไม่ก่อให้เกิดพิษต่อร่างกาย
          นอกจากการแปรงฟันด้วยยาสีฟันที่มีส่วนผสมของสารฟลูออไรด์แล้ว หมอแนะนำให้แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ตอนเช้าและก่อนนอน หรือจะให้ดีก็ควรแปรงฟันทุกครั้งหลังมื้ออาหาร และควรไปพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อตรวจดูว่ามีรอยฟันผุหรือคราบหินปูนที่ต้องกำจัดออกหรือไม่ เพียงเท่านี้เราก็สามารถป้องกันฟันผุและมีสุขภาพช่องปากที่ดีได้