กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เตือนประชาชนระวังป่วย วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB)
          ทั้งนี้ กรมควบคุมโรค ได้พยากรณ์โรคและภัยสุขภาพรายสัปดาห์ ระหว่างวันที่ 28 กุมภาพันธ์-วันที่ 6 มีนาคม 2564 จากการเฝ้าระวังสถานการณ์ของวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB) ในปี 2564 พบผู้ป่วย XDR-TB 3 ราย ใน จ.กาญจนบุรี ปทุมธานี และ จ.ปราจีนบุรี
          ทั้งนี้ วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDRTB) เป็นโรคติดต่ออันตรายลำดับที่ 13 ตามพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) โรคติดต่อ พ.ศ.2558 สาเหตุที่ทำให้เกิดเชื้อวัณโรคดื้อยา 2 ประการ คือ 1.ติดเชื้อวัณโรคดื้อยา เมื่อป่วยจึงป่วยเป็นวัณโรคดื้อยาทั้งที่ไม่เคยรับการรักษามาก่อน 2.ได้รับการรักษาวัณโรคที่ไม่สม่ำเสมอ ไม่ครบถ้วน หรือด้อยคุณภาพ ทำให้เกิดการคัดเลือกสายพันธุ์เชื้อดื้อยา กลุ่มเสี่ยงที่จะเป็น XDR-TB ได้แก่ ผู้ป่วยวัณโรคที่สัมผัสผู้ป่วย XDR-TB หรือ ผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนาน (MDR-TB) ที่ปฏิเสธการรักษา ไม่ยินยอมให้มีผู้กำกับการกินยา ขาดการรักษา ไม่ปฏิบัติ ตามแผนการรักษา เช่น กินหรือฉีดยาไม่สม่ำเสมอ
          จากการพยากรณ์โรคและภัยสุขภาพของสัปดาห์นี้ คาดว่า ในช่วงนี้อาจจะพบผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก (XDR-TB) และมีโอกาสพบการแพร่กระจายของโรคในวงกว้างได้ เนื่องจากโรคนี้สามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้โดยการไอ จาม หรืออาการอื่นๆ ที่ทำให้เกิดละอองฝอยที่มีเชื้อวัณโรคลอยอยู่ในอากาศ เมื่อผู้สัมผัสใกล้ชิดสูดหายใจเอาละอองฝอยที่มีเชื้อวัณโรคเข้าไปในปอด ทำให้เกิดการติดเชื้อ และป่วยเป็นวัณโรคได้ และผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรค XDR-TB จะติดเชื้อและป่วยเป็นวัณโรค XDR-TB ได้ทั้งๆ ที่ยังไม่เคยได้รับยาวัณโรคมาก่อน
          สำหรับการรักษา XDR-TB มีความยุ่งยากและค่าใช้จ่ายสูงกว่าการรักษาวัณโรคที่ยังไวต่อยา (DS-TB) หลายเท่า เนื่องจากต้องใช้ระยะเวลาอย่างน้อย 18 เดือน แต่มีผลสำเร็จของการรักษาน้อยกว่า กรมควบคุมโรคจึงขอแนะนำสถานพยาบาลให้มีการเฝ้าระวัง ตรวจวินิจฉัย และรีบรายงานโดยเร็ว มีการสอบสวนโรคและติดตามตรวจผู้สัมผัส เมื่อพบผู้ป่วยรายใหม่จะได้รับการรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสม เพื่อป้องกันและควบคุมโรคได้ทันเวลาไม่ให้แพร่ระบาดในวงกว้างต่อไป นอกจากนี้ ขอแนะนำให้ผู้ป่วยสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรค สามารถสอบถามข้อมูลได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรค โทร 1422