เมื่อวานนี้ (10 ก.พ.2564) นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) พร้อมด้วยผู้บริหาร สธ. และผู้บริหารองค์การเภสัชกรรม (อภ.) ร่วมกันแถลงข่าวการเดินหน้าทดสอบวัคซีนป้องกัน โควิด-19 ชนิดเชื้อตาย ที่พัฒนาโดยองค์การเภสัชกรรม กำหนดทดสอบในมนุษย์ระยะแรกในไทยเดือน มี.ค.นี้ หากผ่านการทดลองในมนุษย์ครบ 3 ระยะ จะขอขึ้นทะเบียนกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ความเคลื่อนไหวครั้งนี้เสมือนเป็นการเปิดตัวเป็นครั้งแรกเกี่ยวกับความคืบหน้าวัคซีน โควิด-19 ของ อภ.ในนามกระทรวงสาธารณสุข นับตั้งแต่ประเทศเผชิญวิกฤติโควิด-19
          ย้อนกลับไปเมื่อเดือน พ.ค.2563 อภ.ร่วมมือกับศูนย์ พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (BIOTEC) เพื่อวิจัยพัฒนาวัคซีนชนิดเชื้อตายจากการตัดต่อยีนส์ของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ SARS-CoV2 เข้าไปในยีนของไวรัสไข้หวัดใหญ่ (Inactivated influenza virus-based COVID-19 vaccine) เพื่อเป็นเชื้อไวรัสตั้งต้น หากสำเร็จจะนำเชื้อไวรัสตั้งต้นนี้ผลิตเป็นวัคซีนโดยใช้เทคโนโลยีการใช้ไข่ไก่ฟักของ อภ. ที่ใช้ผลิตวัคซีนไข้หวัดใหญ่อยู่เดิม เพื่อนำไปใช้ในการศึกษาทางคลินิกต่อไป
          สำหรับ อภ.ต้องบอกว่ามีความพร้อม จากปัจจัยพื้นฐาน มีโรงงานผลิตวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่เป็นทุนเดิม สามารถนำมา ประยุกต์และก่อสร้างต่อยอดเพิ่มเติมเป็นโรงงานสำหรับผลิตวัคซีนโควิดได้เร็วขึ้น มีเครื่องมือ เครื่องจักรที่ทันสมัย รองรับการผลิตทั้งในระดับห้องปฏิบัติการ ได้ในหลายรูปแบบตามผลสำเร็จของการวิจัย โดยเฉพาะด้านการบรรจุวัคซีนโควิด ที่สามารถทำในระดับอุตสาหกรรมได้ทันที ยังไม่นับการมีบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญ ด้านการวิจัยและพัฒนาวัคซีน
          ทว่าช่วงที่ผ่านมา ข่าวความคืบหน้าของวัคซีน อภ.ถูกละเลย ไม่มีการประชาสัมพันธ์จากกระทรวงสาธารณสุข ขณะที่เจ้ากระทรวง ที่ขะมักเขม้นประชาสัมพันธ์วัคซีนแอสตร้าเซเนก้า เป็นตัวตั้งตัวตี ตั้งแต่ของบประมาณเสนอที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) จนได้รับ อนุมัติ ยังแสดงความมั่นใจกำหนดไทม์ไลน์วัคซีนนำเข้า สามารถฉีดให้ คนไทยเร็วขึ้นกว่ากำหนดหรือภายในเดือน ก.พ. กระทั่งปัจจุบันได้เลื่อนออกไปเป็นเดือนมิ.ย. แม้จะทำหน้าที่เพื่อให้คนไทยได้ใช้วัคซีน นำเข้าให้เร็วที่สุด แต่ต้องไม่ละเลยวัคซีนในประเทศที่ผลิต โดยคนไทย หน่วยงานภายใต้การกำกับดูแลของ สธ.
          เกิดอะไรขึ้นอาจจะเสียเวลาในการฟื้นฝอยหาตะเข็บ เราเห็นว่าชั่วโมงนี้ วัคซีนขององค์การเภสัชกรรมคือหยดน้ำในทะเลทรายอย่างแท้จริง อย่างน้อยเป็นวัคซีนสำรองให้คนไทย เรายังมั่นใจในความรู้ความสามารถและประสบการณ์การผลิตวัคซีนหลายชนิดมาก่อน โดยเฉพาะผลงานชิ้นโบแดงอย่างวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ที่สำคัญวัคซีนของ อภ.ไม่เกิดปัญหาเหมือนวัคซีนนำเข้าล็อตที่ผลิตในประเทศอิตาลี ซึ่งถูกกักไว้ใช้ในประเทศ วัคซีน อภ.ไม่มีมีปัญหาการขนส่ง แน่นอนไม่มี ปัญหาที่เกิดจากปัจจัยที่อยู่เหนือการควบคุม ยิ่งกว่านั้นเป็นความภูมิใจของคนไทย